مشخص کردن و تعیین حدود برنامههای آموزشی.1
هنگام برگزاری کلاسهای مجازی یا جلسات آنلاین، مشخص بودن برنامهها و همچنین حد و مرزها اهمیت زیادی دارد. عدم وجود برنامههای آموزشی مشخص، در فرآیند تدریس و یادگیری، بی نظمی و آشفتگی ایجاد خواهد کرد. به عنوان مثال، در فضای مجازی یادگیرندگان تصور میکنند هر زمان که مایل بودند میتوانند تکالیف درسی خود را ارائه دهند. همچنین انتظار دارند که معلم در هر ساعت از شبانه روز پاسخگوی آنها باشد
از سوی دیگر، معلمان و اساتید نیز برای ارائه مطالب آموزشی، دریافت تکالیف و برگزاری آزمون باید برنامههای مشخص و زمانبندی شده داشته و این برنامه را حتما در اختیار یادگیرندگان قرار دهند
بنابراین این مساله کاملا دو طرفه است. عدم توجه به بهبود آموزش مجازی در این زمینه، بدون شک مشکلاتی به دنبال دارد و باعث کاهش بازدهی دورهها و جلسات آنلاین میشود.
2.تولید محتوای آموزشی جذاب
ارائه محتوای آموزشی جذاب باعث علاقه مندی دانش آموزان به مطالب درسی و فعالیت بیشتر آنها در فضای آموزش مجازی می شود.
همانطور که در کلاس های حضوری یادگیری دانش آموزان مستلزم به کارگیری مهارت های شنیداری، دیداری و ذهنی می باشد درفضای مجازی نیز این امر اهمیت بسزایی دارد.
لذا معلمان با ارائه مطالب درسی و تولید محتوای آموزشی سمعی و بصری می توانند توانایی های ذهنی و مهارتهای دانش آموزان را به چالش بکشانند ، به ویژه در تدریس مجازی ریاضی، علوم، فیزیک و دروس دیگر با استفاده از ابزارهای فناوری به تولید محتوای آموزشی خلاقانه بپردازند. محتوای آموزشی در فضای مجازی می تواند به شکل های زیر باشد
فیلم آموزشی ضبط شده و تهیه توسط معلم
فایل های صوتی
فیلم های کوتاه، تصاویر گرافیکی، عکس های اسلایدی
فایل های پی دی اف و پاورپوینت
استفاده از تصاویر، ویدیو، پادکست، برای بهتر شدن آموزش مجازی.3
به کارگیری نرم افزار ها و فیلم های کمک آموزشی از جمله روش های بهتر شدن تدریس در فضای مجازی می باشند که همگام با آموزش معلم موجب تثبیت و نهادینه شدن مطالب آموزشی میشوند.
فیلم های آموزشی از ابزارهای آموزشی سمعی و بصری قوی هستند که در این شرایط کمک شایانی به معلمان و اولیا در آموزش دانش آموزان می کنند و زمینه را برای یادگیری هرچه بیشتر دانش آموزان فراهم می آورند.
نرم افزار های آموزشی نیز با ایجاد فضای آموزشی پویا و ارائه محتوای آموزشی خلاقانه از جمله ابزار های کمک آموزشی مطرح می باشند به ویژه در مقطع ابتدایی.
در حال حاضر بسیاری از اولیا و معلمان استفاده از نرم افزارهای آموزشی پایه ی ابتدایی را در برنامه آموزشی خود قرار داده اند
تشکیل گروه های آموزشی کوچک.4
کوچک نگه داشتن اندازه گروه های کلاسی موجب ارزیابی دقیق تر دانش آموزان و کنترل کلاس مجازی می شود .
در گروه های آموزشی کوچک ضمن برقراری ارتباط عمیق تر با دانش آموزان و دریافت بازخور از آنان، معلمین می توانند ارزیابی بهتری از عملکرد دانش آموز داشته و به شناخت دقیق تری از توانایی های دانش آموزان و نقاط ضعف و قوت آنان دست یابند.
شرکت در بحثهای موضوعی، به دلیل بازخوردی که به واسطه گفتگو و تبادل نظر، ایجاد میکند، توانایی یادگیرندگان در فراگیری مطالب درسی را افزایش میدهد
تعامل اساتید و دانشجویان (شرکت کنندگان).5
همه میدانیم ارتباط و تعامل یکی از موثرترین راههای انتقال مطالب و مفاهیم مختلف است. بدیهی است که دانشجویان برای فراگیری، درک و تجزیه و تحلیل مطالب، به برقراری ارتباط دیداری و شنیداری با اساتید و معلمان نیاز دارند.
البته در این زمینه باید به ویژگیهای شخصیتی شرکت کنندگان و دانشجویان نیز توجه کنید. بعضی افراد درون گرا هستند و یادگیری مطالب با ارائه فایلهای آموزشی برای آنها بسیار آسان است. در حالی که برخی دیگر برون گرا بوده و فقط با حضور فعال و تعامل با دیگران، مطالب را فرا میگیرند.
به طور کلی برقراری ارتباط با بین اساتید و دانشجویان از طریق تماس تصویری، ویدئو کنفرانس، پلتفرمهایی
مانند ادوبی کانکت و اسکای روم. امکان پذیر است
تقویت ارتباط دانشجویان با یکدیگر.6
یک گروه مجازی تشکیل دهید تا دانش آموزان بتوانند درباره مباحث آموزشی، کار های گروهی و فعالیت های درسی خود به گفت و گو بپردازند.
در این گروه ها دانش آموزان می توانند نظرات و ایده های خود را به اشتراک بگذارند. معلمان می توانند موضوعاتی مرتبط با درس را مشخص کنند و از آنها بخواهند درباره ی موضوع مورد نظر مطالعه داشته باشند و در بازه زمانی مشخص به بحث و گفتمان با یگدیگر بپردازند در این حالت دانش آموزان به صورت غیر مستقیم مطالعاتی با موضوع درس داشته صرفا به خاطر اینکه در گروه حرفی برای گفتن داشته باشند و بتوانند نظرات خود را بیان کنند.
این گروه ها می تواند باعث ایجاد رقابت و انگیزه بین دانشجویان شود در صورتی که فعالیت در این گروه ها و بحث ها با نظارت کامل معلمین صورت گیرد. معلمان برای ایجاد چنین گروه هایی می توانند از پیام رسان های داخلی که شامل موارد زیر می شود استفاده کنند.
پیام رسان گپ
آی گپ
ایتا
برگزاری آزمون و جلسات پرسش و پاسخ.7
یکی از اهرم های محرک دانش آموزان برای درس خواندن و حضور پویا در فعالیت های کلاسی وجود نمره و امتحان می باشد. متاسفانه تا مادامی که پرسش و پاسخ، امتحان، آزمون و از همه مهم تر نمره ای در کار نباشد، درس خواندنی در کار نیست
در ابتدای شروع هر دوره ی آموزشی طریقه ی نمره دهی خود را در کلاس مشخص کنید، هدف از اینکار تاکید بر نمره محور بودن نیست اما در نظر نداشتن نمره و امتیاز برای عملکرد دانش آموزان تمامی آموزش را زیر سوال می برد و منجر به نادیده گرفتن درس می شود و از همه مهم تر آموزش بدون بازخور هیچ فایده ای ندارد
در این زمینه معلمان می توانند به پرسش و پاسخ از طریق تماس تصویری بپردازند و یا از برنامه ها و سایت های آزمون ساز آنلاین استفاده کنند علاوه بر این برخی از رسانه های پیام رسان قابلیت طراحی سوالات چند گزینه ای را نیز دارند.
طراحی و ایجاد محتوای آموزش الکترونیکی موبایلی.8
از آنجا که اکثر دانش پذیران و مخاطبان اکنون از تلفن همراه برای یادگیری استفاده میکنند، اساتید باید متوجه اهمیت یادگیری موبایلی باشند. پس بهتر است از ریسپانسیو بودن محتوای الکترونیکی خود مطمئن شوید و بدانید دورههای تدریس آنلاین و آزمونهای مربوط به آن، به شکل کاربر پسند در تلفن همراه، لپ تاپ، تب لت و… به نمایش درمیآید. با این کار به دانشجویان خود اطمینان میدهید که با نیازها و امکانات آنها آشنا هستید و قصد دارید یک فضای یادگیری مشترک برای آنها فراهم کنید.
یادگیری موبایلی مزایای زیادی دارد از جمله اینکه:
به افراد کمک میکند در هر مکان و هر زمان به مطالب جلسات آنلاین دسترسی داشته باشند.
این برنامهها معمولا به بخشهای بسیار کوچک تقسیم میشوند، بنابراین شما میتوانید به سرعت آنها را مطالعه کنید.
برنامههای یادگیری موبایلی، عملکرد و بهره وری دانش پذیران را افزایش میدهد.
و در انتها…
مواردی که بیان کردیم، راهکارهایی بسیار ساده، قابل اجرا و بدون محدودیت در زمینه بهبود آموزش مجازی هستند. نخستین گام برای بهبود آموزش مجازی، همراه کردن دانش پذیران با جلسات و کلاسهای آنلاین است که با به کارگیری مواردی که بیان کردیم، میتوانید به راحتی آنها را در طول این مسیر با خود همراه کنید.